Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Erbo-de-sant-Jaume
Jacobaea vulgaris
Asteraceae Compositae
Autre noum : Erbo-de-sant-Jaques.
Nom en français : Séneçon jacobée.
Descripcioun :Planto pulèu grando que trachis, au nostre, dins li prado de basso mountagno. Fai uno enflourejado en pinceloun. Coumpara emé lou seniçoun-di-fueio-de-rouqueto forço coumun e qu'a de bratèio escartado, o emé l'erbo-de-sant-Jaume-bastardo que rèsto en plano e flouris mai tardié.
Usanço :L'erbo-de-sant-Jaume es uno planto empouisounanto que caup d'alcalouïdo pirolizidinico proun marrit pèr lou fege. En generau li bèsti l'esbrouton pas que recounèisson soun óudour. Lou dangié èi pulèu dins lou fen qu'aqui perd soun óudour, mai pas lis alcalouïdo. Lou mai estounant èi qu'èro utilisa pèr sougna li mau d'estoumac di chivau (sant-Jaume).
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Jacobaea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Senecioneae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 25 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Basso mountagno
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Jacobaea vulgaris Gaertn., 1791
(= Senecio jacobaea L., 1755 )